Sztuczna inteligencja pozwala generować obrazy czy dźwięki, które ciężko odróżnić od fałszywych. Obrazy te mogą przedstawiać wyimaginowaną rzeczywistość, albo mieszać ze sobą różne obrazy, łącząc je w faktyczną całość. Tak głębokie przeróbki fotografii nazywa się deepfake’iem. W jaki sposób technologia deepfake może zmienić obraz postrzegania świata i jak może wpływać na rzeczywistość? Co warto wiedzieć o używaniu sztucznej inteligencji do tworzenia deepfake?
Pojęcia sztuczna inteligencja i AI odmieniane są w ostatnich latach przez wszystkie przypadki. Technologie te służą do generowania treści w sieci, pomagają szeregować informacje w bazach danych, usprawniają procesy medyczne, a także tworzą alternatywną rzeczywistość. Z ostatnią funkcjonalnością związana jest technologia deepfake.
Technologia deepfake – co to takiego?
Deepfake to oparty na zaawansowanych algorytmach system, który potrafi połączyć ze sobą kilka obrazów, tworząc realną całość. Umożliwia szybkie wygenerowanie pojedynczego zdjęcia lub całego filmu, w którym wybrana przez nas osoba tańczy, śpiewa albo znajduje się w innej, określonej sytuacji.
Dzięki użyciu sztucznej inteligencji, deepfake połączy ze sobą dwie lub więcej fotografie albo filmy. To z kolei sprawi, że ich odbiorca będzie miał wrażenie, że przedstawiona na obrazie scena odegrała się w rzeczywistości.
Obrazy, filmy, a ostatnio także materiały dźwiękowe wykonane za pomocą deepfake są bardzo trudne do odróżnienia od oryginałów. W praktyce o ich fałszywości świadczą małe szczegóły. Z tego względu mogą być sporym zagrożeniem dla sytuacji społecznej. Powiedzmy wprost: szerokie stosowanie deepfake wiąże się z wieloma problemami, które przyjdzie niedługo rozwiązać.
Czytaj także: Herkules Poirot – czy w powieściach Agathy Christie jest ziarno prawdy?
Jak działa deepfake?
Technologia deepfake działa na bazie zaawansowanych algorytmów, które pobierają próbki z dwóch lub więcej obrazów albo dźwięków i łączą je w całość. Sztuczna inteligencja analizuje wgrywane materiały, wyszukując podobieństwa względem nich. Następnie (na bazie tych podobieństw) nakłada na siebie kolejne warstwy, tworząc spójny obraz.
Algorytm wzmocniony jest specjalnymi sieciami neuronowymi. Struktura sieci wyodrębnia drobne elementy z obrazów i dźwięków i może manipulować nimi w taki sposób, aby łączny efekt nie budził na pierwszy rzut oka wątpliwości obserwatora.
W jaki sposób deepfake wpływa na rzeczywistość?
Otóż deepfake może mieć ogromny i nie zawsze pożądany wpływ na rzeczywistość. Technologię tę wykorzystuje się często do działań propagandowych. Np. rosyjskie jednostki specjalne odpowiadające za propagandę mogą za pomocą sztucznej inteligencji wygenerować fałszywe wideo z frontu, albo wypuścić w świat nieprawdziwe przemowy polityków na temat Rosji i Ukrainy. Odbiór takich materiałów z pewnością nie będzie pozytywny, a nie każdy odbiorca zweryfikuje prawdziwość takich materiałów.
Deepfake niesie ogromne ryzyko nie tylko dla mas społecznych, ale też dla pojedynczych użytkowników. Może tworzyć fałszywy obraz rzeczywistości, wykorzystywany m.in. do licznych oszustw czy szantaży.
- Wykorzystując deepfake przestępca może dążyć do rozbicia relacji w rodzinie, szukając wyłudzenia finansów, szantażując swoją ofiarę np. fałszywymi, nagimi fotografiami.
- Cyberoszust może podszywać się pod bliską nam osobę (dźwiękowo, obrazowo, przez wideo), aby wyłudzić od nas środki (rozbudowany motyw oszustwa „na wnuczka”).
- W sieci mogą pojawić się reklamy fałszywych inwestycji, które służą do wyłudzenia danych osobowych lub pieniędzy.
O ile w przypadku oszustw tradycyjnych odróżnienie przestępcy od realnego zagrożenia czy inwestycji nie było trudne, tak w przypadku deepfake trudniej będzie zachować czujność. Nie jesteśmy bowiem na pierwszy rzut oka w stanie stwierdzić, czy głos w słuchawce rzeczywiście nie należy do naszego dziecka albo rodzica.
Czy deepfake niesie wyłącznie zagrożenia?
Deepfake to nie tylko zagrożenia i może być wykorzystywany w różnych formach. Za zgodą osób, które znajdują się na zdjęciach, może służyć np. do generowania treści wyłącznie humorystycznych lub w celach rozrywkowych.
Poza tym działania deepfake pomagają w przerabianiu fotografii (np. generowaniu zdjęć biznesowych bez konieczności udziału w sesji), umożliwia tworzenie zaawansowanych teledysków i filmów bez konieczności udziału wielu statystów w danym materiale czy pozwala na wytworzenie obrazowych awatarów, które sprawdzą się w rozmowach z osobami głuchoniemymi.
Mimo to, trzeba otwarcie stwierdzić, że technologia deepfake ma więcej negatywnych niż pozytywnych stron. Organy państwowe na całym świecie bacznie przyglądają się rozwojowi tych algorytmów, aby choć spróbować zatrzymać związane z tym zagrożenia.
